Mục lục
Trong bối cảnh kinh doanh ngày càng phức tạp, việc lập bảng cân đối kế toán theo thông tư 200 trở nên cực kỳ quan trọng đối với mọi doanh nghiệp. Bài viết dưới đây cung cấp một hướng dẫn chi tiết về cách thiết lập, trình bày và lập bảng cân đối kế toán theo quy định của thông tư 200, từ nguyên tắc cơ bản đến cơ sở lập bảng và hướng dẫn chi tiết từng bước. Hãy cùng khám phá để đảm bảo doanh nghiệp của bạn tuân thủ mọi quy định và sẵn sàng cho mọi đánh giá ngoại bộ.
Khái niệm “Bảng cân đối kế toán dựa trên Thông tư 200”
Bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 là một trong những báo cáo tài chính quan trọng của doanh nghiệp, phản ánh tình hình tài sản, nguồn vốn và tình hình tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Bảng cân đối này bao gồm các chỉ tiêu về tài sản, nguồn vốn và một số chỉ tiêu tổng hợp, được sắp xếp theo thứ tự từ cao đến thấp về tính thanh khoản (tài sản) và từ thấp đến cao về thời hạn (nguồn vốn).
Cụ thể hơn, về tài sản, bảng cân đối kế toán thể hiện các khoản tiền mặt, tiền gửi, các khoản phải thu, hàng tồn kho, tài sản cố định và các tài sản khác. Về nguồn vốn, bảng cân đối phản ánh các khoản nợ phải trả như vay nợ, phải trả người bán, phải trả người lao động, thuế và các khoản phải nộp Nhà nước, vốn chủ sở hữu…
Mục đích lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200
Việc lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 có ba mục đích chính:
-
Cung cấp thông tin về tình hình tài sản, nguồn vốn và tình hình tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Đây là thông tin quan trọng phản ánh quy mô, cơ cấu và sự thay đổi của tài sản, nguồn vốn của doanh nghiệp.
-
Làm cơ sở để phân tích, đánh giá hiệu quả hoạt động, tình hình tài chính, khả năng thanh khoản và khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Từ đó, các nhà quản lý có thể đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp.
-
Cung cấp thông tin hữu ích cho các bên liên quan như cổ đông, nhà đầu tư, cơ quan quản lý nhà nước… để họ có thể đánh giá chính xác tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Nguyên tắc thiết lập và trình bày bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200
Khi lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200, doanh nghiệp cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
-
Quy định về bảng cân đối kế toán tuân theo giả định hoạt động không liên tục
Dựa trên hướng dẫn từ “Chuẩn mực kế toán về Trình bày Báo cáo tài chính”, việc tạo và biểu diễn Bảng cân đối kế toán phải tuân thủ quy định chung cho việc tạo và trình bày Báo cáo tài chính. Bên cạnh đó, trong Bảng cân đối kế toán, phải rõ ràng phân biệt các khoản Tài sản và Nợ phải trả thành loại ngắn hạn và dài hạn, tùy thuộc vào chu kỳ hoạt động kinh doanh thường lệ của doanh nghiệp
– Với doanh nghiệp có chu kỳ hoạt động kinh doanh thường lệ trong vòng 12 tháng, Tài sản và Nợ phải trả được chia làm ngắn hạn và dài hạn dựa trên nguyên tắc:
Tài sản và Nợ phải trả, nếu dự kiến được thu hồi hoặc thanh toán không vượt quá 12 tháng từ ngày lập báo cáo, được phân loại là ngắn hạn;
Tài sản và Nợ phải trả, nếu dự kiến được thu hồi hoặc thanh toán sau 12 tháng kể từ ngày báo cáo, được phân loại là dài hạn.
– Đối với doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh thường lệ kéo dài hơn 12 tháng, phân loại Tài sản và Nợ phải trả thành ngắn hạn và dài hạn dựa trên điều kiện sau:
Tài sản và Nợ phải trả dự kiến được thu hồi hoặc thanh toán trong một chu kỳ kinh doanh bình thường được xem là ngắn hạn;
Tài sản và Nợ phải trả dự kiến được thu hồi hoặc thanh toán sau một chu kỳ kinh doanh bình thường được xem là dài hạn.
Trong trường hợp này, doanh nghiệp cần giải thích rõ về đặc điểm của chu kỳ kinh doanh thường lệ, thời gian trung bình của chu kỳ, cũng như cung cấp bằng chứng về chu kỳ sản xuất, kinh doanh của mình và của ngành, lĩnh vực hoạt động.
– Đối với doanh nghiệp mà hoạt động không thể xác định dựa vào chu kỳ kinh doanh để phân biệt giữa ngắn hạn và dài hạn, thì việc trình bày Tài sản và Nợ phải trả sẽ dựa trên độ thanh khoản giảm dần
Lưu ý
– Khi tạo Bảng cân đối kế toán tổng hợp giữa các cơ sở cấp trên và các đơn vị trực thuộc không có tư cách pháp nhân, cơ sở cấp trên cần loại bỏ tất cả các số dư phát sinh từ giao dịch nội bộ như khoản phải thu, phải trả, cho vay nội bộ… giữa các cơ sở với nhau.
Cách thức loại bỏ các giao dịch nội bộ khi tổng hợp Báo cáo giữa cơ sở cấp trên và các đơn vị hạch toán phụ thuộc được thực hiện theo cách tương tự như quy trình hợp nhất Báo cáo tài chính.
– Các chỉ tiêu không hiển thị số liệu có thể được bỏ qua trong Bảng cân đối kế toán. Doanh nghiệp tự động điều chỉnh số thứ tự của các chỉ tiêu để đảm bảo sự liên tục trong mỗi phần.
-
Bảng cân đối kế toán năm cho doanh nghiệp không tuân thủ giả định hoạt động liên tục
Khi trình bày các chỉ tiêu trong Bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp không theo giả định hoạt động liên tục, quy trình thực hiện tương tự như đối với bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp đang hoạt động, với một số điều chỉnh cụ thể sau:
– Không phân biệt giữa ngắn hạn và dài hạn: Các chỉ tiêu được xây dựng không dựa vào việc thời hạn còn lại từ ngày lập báo cáo là trên 12 tháng hay không quá 12 tháng, hoặc trong một chu kỳ kinh doanh thông thường hay hơn một chu kỳ;
– Không trình bày các chỉ tiêu dự phòng vì tất cả tài sản và nợ phải trả đã được đánh giá lại dựa trên giá trị thuần có thể thực hiện được, giá trị có thể thu hồi, hoặc giá trị hợp lý;
Lưu ý: Một số chỉ tiêu có cách thức lập khác với Bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp đang hoạt động liên tục như sau
– Chỉ tiêu “Chứng khoán kinh doanh” (Mã số 121) phản ánh giá trị ghi sổ của chứng khoán sau khi đã đánh giá lại. Không cần trình bày chỉ tiêu “Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh” vì dự phòng giảm giá được trừ trực tiếp vào giá trị ghi sổ của chứng khoán.
– Các chỉ tiêu liên quan đến khoản đầu tư vào công ty con, công ty liên kết, và đầu tư khác được phản ánh dựa trên giá trị ghi sổ sau khi đánh giá lại. Không cần trình bày chỉ tiêu “Dự phòng đầu tư tài chính dài hạn” vì dự phòng được trừ trực tiếp vào giá trị ghi sổ của khoản đầu tư.
– Các chỉ tiêu liên quan đến khoản phải thu được phản ánh dựa trên giá trị ghi sổ sau khi đánh giá lại. Không cần trình bày chỉ tiêu “Dự phòng phải thu khó đòi” vì dự phòng được trừ trực tiếp vào giá trị ghi sổ của khoản phải thu.
– Chỉ tiêu “Hàng tồn kho” (Mã số 140) thể hiện giá trị ghi sổ của hàng tồn kho sau khi đánh giá lại, bao gồm cả chi phí sản xuất dở dang, thiết bị, và vật tư dài hạn. Không cần trình bày chỉ tiêu “Dự phòng giảm giá hàng tồn kho” vì dự phòng giảm giá được trừ trực tiếp vào giá trị ghi sổ của hàng tồn kho.
– Các chỉ tiêu liên quan đến TSCĐ hữu hình, vô hình và TSCĐ thuê tài chính, bất động sản đầu tư được phản ánh dựa trên giá trị ghi sổ sau khi đánh giá lại. Không cần trình bày chỉ tiêu “Nguyên giá” hay “Hao mòn lũy kế” vì khấu hao được trừ trực tiếp vào giá trị sổ sách của tài sản.
Cơ sở xây dựng bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200
Cơ sở pháp lý để lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 bao gồm:
-
Thông tư 200/2014/TT-BTC đưa ra hướng dẫn về kế toán doanh nghiệp.
-
Các chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) liên quan đến lập và trình bày báo cáo tài chính.
-
Các quy định pháp luật khác có liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Ngoài ra, kế toán viên cần nắm vững các quy định, hướng dẫn về chế độ kế toán, các chuẩn mực kế toán và các văn bản pháp luật liên quan để thực hiện việc lập bảng cân đối kế toán đúng và đầy đủ.
Hướng dẫn nội dung lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 chi tiết
Việc lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 đòi hỏi sự chú ý đến nhiều chi tiết và tuân thủ các bước cụ thể. Bao gồm việc chuẩn bị dữ liệu, phân loại và ghi chép các khoản mục tài chính theo đúng quy định, và cuối cùng là tổng hợp và trình bày thông tin một cách rõ ràng và mạch lạc.
Để lập bảng cân đối kế toán hiệu quả theo Thông tư 200, doanh nghiệp cần thực hiện theo các bước cơ bản sau:
-
Thu thập dữ liệu: Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất, đòi hỏi doanh nghiệp phải thu thập mọi thông tin liên quan đến tài sản, nợ phải trả, và vốn chủ sở hữu từ các phòng ban khác nhau trong công ty.
-
Phân loại và xử lý dữ liệu: Sau khi thu thập đủ dữ liệu, doanh nghiệp cần phân loại và xử lý chúng theo các mục tài sản hiện hữu, nợ phải trả, và vốn chủ sở hữu theo mẫu quy định trong Thông tư 200.
-
Lập bảng: Dựa vào dữ liệu đã được xử lý, kế toán viên tiến hành lập bảng cân đối, đảm bảo rằng mọi thông tin được trình bày một cách rõ ràng, chính xác, và dễ hiểu.
-
Kiểm tra và điều chỉnh: Trước khi hoàn thành, bảng cân đối kế toán cần được kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo không có sai sót và phản ánh đúng tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Để hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình này, việc sử dụng các mẫu bảng cân đối kế toán thông tư 200 có sẵn là một lựa chọn tốt. Mẫu này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn đảm bảo tính chính xác và tuân thủ theo quy định.
TẢI MẪU TẠI ĐÂY
Lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200 là nhiệm vụ quan trọng và không thể bỏ qua đối với mỗi doanh nghiệp. Để đảm bảo quá trình này diễn ra một cách suôn sẻ và chính xác, việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia là cực kỳ cần thiết. Hinh Lam với đội ngũ chuyên nghiệp và kinh nghiệm cùng các dịch vụ kế toán uy tín sẽ là lựa chọn tốt nhất cho bạn. Hãy liên hệ hotline 0274.626.7789, Hinh Lam sẽ giúp bạn mọi khó khăn trong nghiệp vụ kế toán!
